Trẻ phát triển khỏe mạnh, cao lớn luôn là mong muốn của các bậc phụ huynh. Tuy nhiên, làm thế nào để tăng chiều cao cho bé một cách an toàn và nhanh chóng? Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ?
Các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ, cụ thể như:
Yếu tố di truyền: Chiều cao, tầm vóc của trẻ bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền. Tuy nhiên, yếu tố này chỉ quyết định khoảng 23%.
Chế độ dinh dưỡng: Theo nhiều nghiên cứu, dinh dưỡng quyết định khoảng 32% trong việc phát triển chiều cao của trẻ. Do đó, đây cũng là một yếu tố quan trọng, cần chú ý trong cải thiện chiều cao của trẻ.
Chế độ vận động: Chế độ vận động quyết định khoảng 20% sự phát triển chiều cao ở trẻ. Vì vậy, bên cạnh xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bố mẹ cũng đừng quên cho trẻ tập luyện thể dục thể thao thường xuyên.
Các yếu tố còn lại: Ngoài những yếu tố vừa kể trên, chiều cao của trẻ còn bị ảnh hưởng bởi môi trường sống, chế độ nghỉ ngơi, bẩm sinh, chế độ dinh dưỡng của mẹ trong thời kỳ mang thai…
Một số sai lầm về việc tăng chiều cao ở trẻ
Chờ trẻ dậy thì sẽ phát triển chiều cao nhanh
Các mốc tốt nhất là khi con bắt đầu hiện diện trên cõi đời này (giai đoạn bào thai), giai đoạn 1000 ngày đầu đời và giai đoạn tiền dậy thì, dậy thì. Khi trẻ đã lớn, việc tác động sẽ mang lại hiệu quả rất hạn chế. Như vậy, không cần chờ trẻ đến tuổi dậy thì mới bồi bổ để giúp trẻ phát triển chiều cao tối ưu.
Ép trẻ ăn nhiều đạm (Protein), nhiều chất béo (Lipid) sẽ phát triển chiều cao nhanh chóng
Các bữa ăn chính của trẻ cần đủ 4 nhóm thực phẩm (nhóm giàu chất bột, nhóm giàu chất béo, nhóm giàu chất đạm và nhóm giàu vitamin, khoáng, chất xơ (rau, quả…) để cân bằng và cung cấp đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu cho trẻ. Bữa phụ cho trẻ ăn những thức ăn nhẹ như: Bánh bông lan, khoai, chè, sữa… nên ưu tiên uống sữa.
Bổ sung canxi, vitamin D và viên tăng chiều cao sẽ giúp trẻ cao hơn
Nhiều cha mẹ cho rằng để trẻ tăng chiều cao, tăng cân, phát triển trí não phải bổ sung các vi chất, các sản phẩm thực phẩm chức năng hay viên uống tăng chiều cao. Vì vậy, cứ thấy quảng cáo hoặc ai mách loại canxi này tốt, viên tăng chiều cao siêu tăng trưởng là mua ngay cho con uống. Điều này chưa hẳn đúng, vì việc bổ sung các vi chất, các sản phẩm thực phẩm chức năng hay viên uống tăng chiều cao cho con cần sự thăm khám kỹ càng từ các chuyên gia dinh dưỡng.
Hiện nay, nhiều quảng cáo các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng có tác dụng làm tăng chiều cao cho trẻ. Nhưng trên thực tế, hầu như các thuốc này thành phần chính là canxi, vitamin D3, vitamin K2 (MK7). Ngoài ra, một số loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng có thành phần hormone tăng trưởng.
Trong khi thuốc chứa hormone tăng trưởng là chế phẩm tổng hợp bằng công nghệ sinh học tái tổ hợp gen người (hGH), được dùng trong một số bệnh, trong đó có làm tăng chiều cao cho trẻ em tuổi đang lớn có chiều cao khiêm tốn. Nhưng để dùng cho trẻ cần phải được các bác sĩ khám, xét nghiệm có nồng độ GH máu thấp, nhưng cũng ở mức hạn chế. Vì vậy, nếu trẻ có chiều cao khiêm tốn nhưng không do thiếu GH thì dùng hGH không có hiệu quả.
Nếu cha mẹ tự ý dùng hGH cho trẻ với liều cao hoặc kéo dài thì sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ. Trong đó sẽ khiến trẻ giữ nước, phù, sưng ngón tay, to vú (nam), nhức đầu, ngủ gà, sưng đau khớp, đầy bụng. Nếu dùng hGH thời gian dài, nhất là khi đã hết thời kỳ phát triển, có thể gây ra chứng to các đầu chi, tăng tần suất bị đái tháo đường, tim mạch, u ác tính đường tiêu hóa…
Chính vì lẽ đó, cha mẹ cần tham vấn các bác sĩ trước khi sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng cho con mình, đặc biệt không được tự ý dùng hormone tăng trưởng để tăng chiều cao mà không có chỉ định của bác sĩ.
Cha mẹ cần phải hiểu rằng, có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chiều cao ở trẻ. Trong đó có trên 50% là do vai trò của bảo đảm dinh dưỡng và rèn luyện thể lực, ngoài ra là các yếu tố khác như nếp sống, sức khỏe…
>>> Những lưu ý về chế độ dinh dưỡng dành cho trẻ 1 tuổi mẹ nên biết